Дарко Јаконов
Препумпани гуми и облепени фуги на каросеријата. Тоа е само дел од триковите кои производителите ги измислуваат постојано за прикажаната потрошувачка на гориво да биде колку е можно пониска
Веќе одамна свикнавме на тоа дека потрошувачката што производителите ја прикажуваат за нивните возила е недостижна во реалноста. За многумина купувачи, овие вредности се причина за купување на возилото. Но, вредностите се сосема неточни.
Според европската организација за животна средина Т&Е, разликата меѓу вредностите во каталозите и во реалноста во 2001 година изнесувала 7 проценти, а денес таа е зголемена на дури 23 проценти
Постојат повеќе објаснувања за растечката разлика. Едната од нив: Новите возила се опремени богато. Таа опрема за зголемување на комфорот и на безбедноста троши струја и ја зголемува тежината на возилото, но од друга страна, истата таа опрема не се наоѓа и во возилата со кои што се мери фабричката потрошувачка на гориво.
Покрај тоа, самото тестирање на пробна рампа е крајно нереално, со бавно забрзување и без надминување на 120 километри на час. Системите старт-стоп имаат преценета улога во одредувањето на потрошувачката, затоа што со нив автомобилот мирува во 20 проценти од времето на тестирање. Ситуацијата со овие системи во секојдневието е далеку поразлична. При работа во место, просечен мотор троши околу половина литар гориво – на час!
Подвозјето и сопирачките не се исти како во сериските модели
Производителите, секако, користат цела низа трикови, кои се движат во рамките на прописите, но сосема е јасно дека и тие се полни со дупки. Потрошувачката на гориво официјално се одредува во реално возење, по кое што следува лабораториски тест од независен институт. Возењето на отворено служи првенствено за одредување на отпорот на воздух и на отпорот на тркалање на гумите. Тие се неопходни за потоа да се програмира пробната рампа во лабораторијата.
За да постигнат колку е можно пониски вредности, возилата се тестираат на локации со висока температура на воздухот и со низок воздушен притисок. Пред возењето се отстранува секој вишок тежина, се полни специјално лесноодно масло во моторот и гумите со намален отпор на триење се пумпаат до максимум, за отпорот дополнително да се намали.
Некои производители лепат и фолии врз фугите на каросеријата, заради подобрување на аеродинамиката. Промени се вршат и во подвојзето и во сопирачките, со единствена цел потрошувачката на гориво да се намали, без потреба од земање во предвид на комфорот на патниците и безбедноста во возењето.
Производителите ги избираат лабораториите за тестирање
Трикови се прават и на самата пробна рамка. Институтите што ги вршат тестирањата се формално независни, но се платени од производителите. Тие решаваат дали следното тестирање ќе го направат во истиот институт. Тука е сосема јасна логиката.
Еден од најпопуларните трикови е откачување на алтернаторот за струја од моторот. Ако тоа се направи во реални услови, автомобилот ќе запре по некое време поради празнење на акумулаторот. Но, возењето на пробна рампа не трае толку долго. Се вршат зафати и во електрониката на моторот, исто како и во самиот мотор, на пример со полнење специјално лесноодно масло.
Мерните толеранции се посебна приказна. Производителите можат паушално да ја намалат постигнатата вредност за четири проценти, пред нејзиното внесување во официјалните документи. Со збирот на сите трикови, на крајот се добива вредности што е за 19 до 28 проценти пониска од реалната.
Европската организација за заштита на животната средина бара итно менување на нормата на тестирање и нејзино приближување до реалноста, исто како и воведување на построги контроли на резултатите.
