Загаденоста на воздухот во македонските градови повеќе не е тема. Кога проблемите не се решаваат и јавноста станува свесна дека зад сето тоа стои намера, настапува безнадежност. Но, вниманието секогаш се враќа во жариштето на проблемот, во изворот. Белгиски научници ја мереа загаденоста на воздухот во подземните гаражи. Резултатот не е поинаков од тоа што може секојдневно да се почувствува во нашите трговски центри. На улиците, исто така.
Паркирање колку е можно поблизу до влезовите. Тоа е основната рутина што се практикува при паркирање во подземните гаражи, обично во големите трговски центри. Не станува збор за комоција, туку за нагон за преживување. Секому е јасно дека воздухот е загаден. Кој доаѓа пеш, внатре веднаш ќе ја почувствува реата што се шири од пристапите до гаражите.
Многумина го забележуваат тоа, а го забележале и белгиски научници, кои верно на својата вокација, стручно и темелно го разгледале проблемот. Во студијата под наслов „Мерење на загаденоста со неразградливи честички во подземните гаражи“, научниците Обаидула, Диаков, Петерс, Брам и Де Рујк од Катедрата за механички инженеринг на Универзитетот Врије во Брисел и од Катедрата за индустриски науки и технологија на Универзитетот Еразмус во Брисел, ги измериле и анализирале вредностите за загаденоста на воздухот во две опитни гаражи во Брисел и една во Левен.
Гаражите во студијата биле со капацитет за 50, 130 и 185 возила. Мерењето со врвна опрема (ELPI+) опфаќало емисија на PM1, PM2,5 и PM10. Истражувањето било спроведено во февруари и март во 2012 година. Временската рамка што изминала од спроведувањето на истражувањето вооошто не го релативизира проблемот со загаденоста. Напротив, Брисел денес има воведено повеќе подрачја на заштитена животна средина, во коишто не се дозволува пристапување со постари возила со дизел мотор.
Резултатот од студијата за загаденоста во Белгија
Просечна маса и концентрација на неразградливи честички во трите гаражи
(мерено во период кога зафатеноста на гаражата е над 90%)
Гаража А |
Гаража Б |
Гаража Ц |
|
Времетраење на мерење |
3h 20min |
5h 10min |
5h 15min |
PM1 [µg/m3] |
28±1 |
42±3 |
50±5 |
PM2,5 [µg/m3] |
43±3 |
55±7 |
60±9 |
PM10 [µg/m3] |
58±13 |
90±27 |
76±41 |
Концентрација [честички/cm3] |
28e3±6e3 |
47e3±14e3 |
39e3±12e3 |
Студијата покажува дека во сите три гаражи и за сите три различни категории на големина на неразградливи честички биле надминати дозволените вредности според нормите на Светската здравствена организација (СЗО), на американската ЕПА и на ЕУ.
Ефектот на затворен простор е сличен по тесните улички покрај масовно новоизградените објекти и центри
Конкретно за PM2,5, кои носат значително повисок животен ризик, поради тоа што продираат подлабоко во респираторниот тракт, просечната концентрација во трите гаражи се движи меѓу 43 и 60 микрограми честички PM2,5 на метар кубен. Притоа, референтните вредности за период од 24 часа на СЗО се надминати за 71, 121 и 140 проценти, односно истите вредности според американската ЕПА се надминати за 22%, 58% и 71% соодветно во трите опитни гаражи.
Гранични вредности за PM
СЗО |
ЕПА |
ЕУ |
|
PM2,5 |
|||
|
10 |
15 |
Нема |
|
25 |
35 |
Нема |
PM10 |
|||
|
20 |
50 |
20 |
|
50 |
150 |
50 |
За неразградливите честички со големина од 10 микрометри (PM10) е добиена просечна вредност меѓу 58 и 90 микрограми на метар кубен. Сите мерења недвосмислено водат кон заклучокот дека прекумерното загадување на воздухот во гаражите е предизвикано од возилата. Во сите три гаражи била измерена значително повисока загаденост отколку директно на улица.
Каква ни беше автомобилската 2018 година: Препишано, неразбрано
Топ 10 Најголеми заблуди околу аерозагаденоста во Македонија
Зошто и зимава ќе дишеме автомобилски издув?
Унгарија и Чешка со тужби поради загадениот воздух од увозот на стари дизели
Овие 15 држави во ЕУ го ограничуваат сообраќајот при загаденост